Twierdza Modlin

PODSTAWOWE INFORMACJE

Zaledwie 34 km na północ od Warszawy, w widłach Narwi, Wisły i Wkry, położona jest największa, najpiękniejsza i najlepiej zachowana forteca w Polsce – Twierdza Modlin.

Rozkaz do budowy Twierdzy Modlin wydał w 1806 r. sam Napoleon Bonaparte. Nie tylko on docenił strategiczne położenie w widłach rzek. Jeszcze w XVII w., podczas Potopu, Szwedzi zbudowali u ujścia Narwi do Wisły pierwsze umocnienia. W miejscu zwanym na pamiątkę tego wydarzenia Wyspą Szwedzką stoi Spichlerz.

Swoją wielkość Twierdza Modlin zawdzięcza Rosjanom, którzy w latach 30. XIX w. rozpoczęli intensywną rozbudowę fortyfikacji. W 1834 r. Modlinowi nadano nową nazwę – Nowogieorgiewsk. Nazwa ta, jako urzędowa, przetrwała do 1915 r. Nadał ją sam car Mikołaj I, bo Modlin był jego dumą. Sam był tu aż 17 razy! To dziełem Rosjan jest najdłuższy budynek w Europie – koszary obronne o długości ponad 2 km.

W okresie I wojny światowej Twierdza dostała się pod panowanie niemieckie. Za czasów Piłsudskiego powstał tu pierwszy port marynarki wojennej.

Podczas II wojny światowej Twierdza Modlin broniła się jeden dzień dłużej niż Warszawa. Załoga gen. Thommee musiała się poddać, bo nie miała już broni, amunicji, żywności i pomocy medycznej.

Po II wojnie Twierdza Modlin stała się ośrodkiem szkolenia wojska, m. in. pilotów. Współczesne lotnisko w Modlinie ma militarne korzenie. Od kilkunastu lat w Twierdzy nie ma już wojska. Zabytkowe obiekty zyskują nowych właścicieli, nowe funkcje i cieszą oczy turystów.

CO ZWIEDZAĆ?

Poza koszarami, Fundacją i Muzeum Kampanii Wrześniowej i Twierdzy Modlin, do którego też warto zajrzeć (oprócz eksponatów w postaci broni, umundurowania, starych zdjęć i map jest tam ekspozycja plenerowa z większym sprzętem wojskowym) dostęp do obiektów jest wolny. Przy większości z nich znajdują się polsko-angielskie tablice informacyjne. Zgubić nie pozwolą się też mapy i Centrum Informacji Turystycznej.

JAK ZWIEDZAĆ?

Od marca do listopada w Twierdzy działa bezpłatna wypożyczalnia rowerów (jeden z punktów, w których można wypożyczyć rower znajduje się obok terminala). Można ją więc zwiedzać na dwóch kółkach i na nogach – spacerując wyznaczonymi szlakami turystycznymi. Od lipca 2015 r. dobrym punktem startowym będzie zrewitalizowany Park Trzech Kultur znajdujący się w samym sercu Twierdzy. Odbywać się w nim będą plenerowe projekcje filmowe, imprezy kulturalne i sportowe związane z Francuzami, Rosjanami i Polakami, którzy wywarli największy wpływ na dzieje fortecy. Tych ostatnich imprez zresztą w Twierdzy nie brakuje. Co roku mamy tu przynajmniej jeden maraton rowerowy, a ostatnio także biegi. Z uwagi na położenie Twierdzy Modlin u ujścia Narwi do Wisły warto zorganizować sobie spływ kajakowy lub rejs widokowy katamaranem nowodworskiego WOPR. Tym bardziej, że królowa polskich rzek na tym odcinku objęta jest ochroną ze względu na m.in. migracje rzadkich ptaków wodnych. Pierwszy rezerwat mamy już za mostem na „siódemce”.

CO MOŻNA ZOBACZYĆ?

Powszechnie uważa się, że Twierdza Modlin to tylko wspomniane wcześniej koszary. Tymczasem stanowiły one trzecią, ostatnią linię obrony. Obszar Twierdzy Modlin wychodzi poza granice Nowego Dworu Mazowieckiego, choć serce Twierdzy bije właśnie tam. Modlin Twierdza jest jednym z osiedli Nowego Dworu. Mieszka tam kilka tysięcy ludzi. Nie mniej jednak układ dawnego zamkniętego wojskowego miasteczka wciąż jest czytelny.

Zobaczymy tam przepiękne bloki dla oficerów i podoficerów carskiej armii, dawny wojskowy szpital, pralnię, kasyno, elektrownię, młyn i piekarnię, a nawet stację gołębi pocztowych. W jednym z lokali można też zejść do podziemnych korytarzy. Twierdza Modlin to też oczywiście mury obronne, bramy strzegące niegdyś dostępu do fortecy, prochownie, no i oczywiście potężna cytadela. Z jednej z jej wież – Wieży Czerwonej, otwartej w sezonie turystycznym, widać nawet stolicę.

Część elementów wymienionych w tekście została współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013.

Nowodworski Rower Miejski, czyli zwiedzaj szlakiem rowerowym kliknij tutaj
 

Więcej informacji na stronie: www.twierdzamodlin.pl

Materiały udostępnione dzięki uprzejmości Urzędu Miasta w Nowym Dworze Mazowieckim